Z jednej strony ból kręgosłupa nie jest chorobą, ale objawem niekorzystnych zmian w strukturach budujących oś strukturalno-czynnościowo-podporową człowieka jaką jest kręgosłup. Z drugiej strony utrzymujący się przez długi czas – przechodząc w stan przewlekły – jest chorobą, taką samą jak inne chroniczne choroby, np. cukrzyca czy nadciśnienie. I tak jak w innych przewlekłych chorobach, leczenie jest zwykle złożone i długotrwałe.
Drugą częstą przyczyną przewlekłych dolegliwości kręgosłupa, szczególnie u osób powyżej 60-go roku życia, jest stenoza (zwężenie) kanału kręgowego. Kanał kręgowy to przestrzeń dookoła rdzenia kręgowego, w której znajdują się nerwy biegnące do kończyn. Kiedy z wiekiem kanał zwęża się, staje się za ciasny dla nerwów, pojawia się ból i osłabienie w kończynach. Pacjenci skarżą się, że kończyny drętwieją, mają trudności w chodzeniu, osłabione ręce. Źródłem uciążliwych dolegliwości mogą być też choroby pozostałych struktur wchodzących w skład układu podporowego człowieka takie jak: zmiany zwyrodnieniowe stawów kręgosłupa (15-25%), stawów krzyżowo-biodrowych (20-30%), oraz tkanek okołokręgosłupowych; ścięgien, więzadeł i mięśni otaczających kręgosłup.
Jak diagnozujemy? Pierwszym krokiem jest ustalenie, jeśli to możliwe, co jest źródłem bólu. To bardzo ważne, ponieważ pacjent zasługuje na to, by poznać diagnozę. Prawidłowo postawione rozpoznanie ułatwia planowanie właściwego i skutecznego leczenia.
W około 80% przypadków istnieje możliwość dokładnego zdiagnozowania źródła dolegliwości. Rzadko można to precyzyjnie ustalić za pomocą samego badania w gabinecie. Bardzo często potrzebne jest badanie w rezonansie magnetycznym (MRI). Pozwala ono wykryć zmiany w dyskach, stawach kręgosłupa oraz w otaczających kręgosłup tkankach. W przypadku dolegliwości pochodzących ze stawów okołokręgowych, stawu biodrowo-krzyżowego oraz korzenia nerwowego ostateczne ustalenie źródła cierpienia odbywa się najczęściej przy pomocy blokady diagnostycznej. W przypadku podejrzenia dolegliwości, pochodzących z dysku konieczne może być wykonanie dyskografii prowokacyjnej.
