PNF jest skrótem i oznacza proprioceptywne nerwowo–mięśniowe torowanie, z ang. proprioceptive neuromuscular facilitation. Koncepcja została stworzona z zamierzeniem jej wykorzystania u pacjentów z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wśród pionierów tego rodzaju proprioceptywnej stymulacji wyróżnia się dr Hermana Kabata, Margaret Knott oraz Doroty Voss, która jest autorką książki opisującej idee stworzenia tej metody rehabilitacji (metoda to narzędzie terapeutyczne w fizjoterapii, może wykorzystywać zarówno przyrządy, jak i ćwiczenia) – jako jedna z pierwszych organizowała półroczne kursy z terapii PNF w latach 50–tych ubiegłego wieku.
Koncepcja PNF wykorzystuje działanie receptorów pozwalających znacznie przyspieszyć reakcję zwrotną pochodzącą z układu nerwowego:
- proprioceptywna – czyli stymulująca głównie receptory ruchu oraz pozycji ciała,
- nerwowo–mięśniowa – funkcjonuje z zaangażowaniem elementów wspólnych dla mięśni oraz układu nerwowego (synapsy, jednostki motoryczne, białka mięśniowe),
- torowanie (ułatwianie, facylitacja) – ma wzbudzać motywację pacjenta i jest oparta o procesy nauczania motorycznego – tzw. motor learningu, torując nowe możliwości funkcjonalne.
Najbardziej podstawowe zasady rehabilitacji metodą PNF to:
- odnalezienie najsilniejszych stron pacjenta,
- praca bez bólu,
- wykreowanie przestrzeni sprzyjającej efektom terapii,
- pozytywne nastawienie – usprawnianie należy rozpocząć od aktywności, które pacjent jest w stanie wykonać,
- motywacja – rolą terapeuty jest nauka rozwiązywania problemów i ukazanie efektów terapii, co stanowić będzie chęć do kontynuowania rehabilitacji.